انواع صدف معدنی خوراک دام و طیور

صدف معدنی در انواع پودری، شکری و گرانول به عنوان یک منبع ارزان تامین کلسیم می تواند قیمت نهایی جیره خوراک دام و طیور را به شکل قابل توجه ای کاهش دهد.

تامین کلسیم جیره دام و طیور

صدف، کربنات کلسیم، پوسته تخم مرغ جهت تامین کلسیم جیره بکار می روند و هر سه به طور متوسط ۳۸ درصد کلسیم دارند. کلسیم برای شرکت در ساختمان استخوان ها، پوسته تخم مرغ وشیر ضروری بوده و به عنوان پیامبر ثانویه در ارتباطات داخل سلولی ایفای نقش می نماید. هر چه اندازه ذرات منبع تامین کلسیم بیشتر باشد، این ذرات مدت بیشتری در چینه دان و  پیش معده پرنده می مانند. اندازه ذرات سبب می شود، طیور آنها را راحتتر انتخاب نماید. در تغذیه دام و طیور باید به این نکته مهم و اساسی دقت نمود که علاوه بر اینکه کلسیم جیره تامین می گردد، نسبت کلسیم به فسفر جیره نیز به درستی رعایت شود، چرا که این نسبت بسته به نوع دام یا پرنده، نژاد، سن، جنس، هدف از پرورش و مرحله تولید یا رشد متفاوت است.

تاریخچه صدف معدنی

تاریخچه صدف معدنی را باید شهرستان گنبد کاووس جستجو نمود. میلیون ها سال پیش در منطقه آق بند در اثر پسروی آبها از دریای مازندران، مرجان ها و صدف های دریایی بر روی هم انباشته شده و اینک بعد از سپری شدن سال های متمادی به شکل فسیل در آمده اند. امروزه این مواد را صدف معدنی (فسیلی یا کوهی) نامگذاری کرده اند.

معرفی صدف معدنی

38 تا 40 درصد کلسیم خالص در صدف معدنی سبب شده تا این محصول به عنوان یک منبع تامین کلسیم در جیره های دام و طیور مصرف گردد. صدف معدنی جایگزین مناسبی برای سنگ کربنات، صدف دریایی و دیگر محصولات مشابه است.

فسیل شدن صدف معدنی سبب شده تا این محصول عاری از هر گونه ناخالصی و آلودگی باشد و همچنین وجود عناصری مفید نظیر منگنز و دارا بودن کلسیم قابل جذب بالا این محصول را در جایگاه بسیار مناسبی نسبت به سایر منابع تامین کلسیم قرار داده است.

انواع صدف معدنی

صدف معدنی با توجه به نوع مصرف آن در تغذیه دام و طیور یا مصارف صنعتی به شکل های مختلفی تولید می گردد:

• صدف معدنی گرانولی (سایز 4.5 – 2.5 میلیمتر)

این نوع از صدف معدنی در فارمهای تخمگذار، اجداد و مادر و نیز بوقلمون و شترمرغ مورد استفاده قرار می گیرد.

• صدف معدنی شکری (سایز 3 – 1 میلیمتر)

از صدف معدنی شکری در مزارع گوشتی و پولت و همچنین بلدرچین و مرغ تخمگذار استفاده می گردد.

• صدف معدنی پودری (سایز 1 – 0 میلیمتر)

صدف معدنی پودر جهت استفاده در جیره گاوداری های گوشتی و شیری و همچنین مصرف در کارخانه های خوراک دام و طیور مناسب است.

• صدف معدنی مش 400

نوع مش بیشتر مصارف صنعتی دارد.

آنالیز صدف معدنی

صدف معدنی دارای 97-98 درصد کربنات کلسیم، 38-40 درصد کلسیم، 0.1 درصد فسفر و 0.04 درصد فلوئور می باشد.

مزایای صدف معدنی در تغذیه طیور

• بالا بودن درصد کلسیم
• کم بودن عناصر مضر
• راحت بلع بودن و عدم آسیب رساندن به گلوی طیور
• قابلیت هضم بالا
• بهتر نمودن قدرت تخم گذاری
• کاملا طبیعی و عاری از هر گونه آلودگی زیستی شیمیایی

مزایای صدف معدنی در تغذیه دام

• نقش وافری اکسید منیزیم موجود در صدف معدنی سبب تثبیت PH شکمبه در نشخوارکنندگان می شود. تثبیت PH شکمبه موجب بالا رفتن قابلیت هضم الیاف جیره شده و در نتیجه چربی شیر بهبود یافته و از لنگی حاصل از اسیدوز در گاوها خصوصا در گاوی های شیری که کنسانتره زیادی مصرف می کنند، جلوگیری می کند.
• آزمایشات نشان می دهد تامین کلسیم جیره با صدف معدنی تاثیرات مثبتی بر کیفیت شیر و چربی شیر دارد. علت این امر افزایش پروتئین شیر به خاطر پیوند با نوعی فسفو پروتئین است. بالا رفتن کیفیت شیر می تواند بهبود شرایط اقتصادی را برای دامداری ها به همراه داشته باشد.
• بد مزه و تلخ بودن اکسید منیزیم سبب کاهش خوراک گاوهای شیری می شود. این مشکل در منیزیم موجود در صدف معدنی وجود ندارد.
• قابلیت جذب کلسیم صدف معدنی در مقایسه با سایر منابع تامین کلسیم به علت منشا ارگانیک در جیره دام خیلی بیشتر است.

مقایسه صدف معدنی با سنگ کربنات کلسیم

دانشکده علوم دامی دانشگاه تهران به منظور مقایسه تاثیر صدف معدنی و سنگ کربنات کلسیم در جیره دام و طیور تحقیقاتی نموده است که نتایج جالبی در این آزمایشات ثبت شده است.

این نتایج بر روی میزان تولید تخم مرغ، وزن و ضخامت پوسته تخم مرغ، وزن تخم مرغ و همچنین واحدها در مرغ ها بوده است. نتایج بدست آمده در جدول زیر نشان می دهد استفاده از صدف معدنی تاثیرات مثبت چشمگیری داشته است.