با توجه به شرایط بازار ایران یک شرط موفقیت در دامداری محاسبه سود هر راس بره و گوساله پرواری در یک دوره پرواربندی است.
آیا در شرایط کنونی پرواربندی به صرفه است؟
پرواربندی گوساله بهتر است یا بره؟
به ازای هر راس بره یا گوساله پرواری در کل دوره چقدر سود میکنید؟!
فرض کنیم گوساله سمینتال خریدیم 50 میلیون پای پروار!
یا بره 30 کیلویی پای پروار خریدیم!
در این مقاله ابتدا به محاسبه سود بره و سپس گوساله می پردازیم:
فهرست مطالب
Toggleمحاسبه سود بره پرواری
برای مثال یک دامداری 100 راسی را در نظر می گیریم. برای این کار ابتدا باید جمع هزینه ها را بدست آورد تا بعد از کم کردن از مبلغ فروش بره ها، سود خالص بدست آید.
فیلم آموزش محاسبه سود پرواربندی بره
در فیلم زیر نحوه محاسبه هزینه ها برای پرواربندی بره توضیح داده شده و بعد از جمع بندی، سود هر راس بره در یک دوره پرواربندی محاسبه می گردد:
هزینه های پرواربندی بره
هزینه های پرواربندی بره از خرید بره گرفته تا هزینه دارو و تلفات و خوراک و … به شرح زیر است:
-
خرید بره بای پروار
هزینه خرید بره پای پروار با وزن 30 کیلوگرم نژاد افشار با در نظر گرفتن کیلویی 330.000 تومان برای هر راس برابر است با 9.900.000 تومان.
- کارگری
با در نظر گرفتن 10 میلیون تومان هزینه هر کارگر در ماه، هزینه کارگری در یک دوره 3 ماهه 30 میلیون تومان می شود. با توجه به اینکه هزینه برای دامداری 100 راسی حساب می کنیم، هزینه کارگری به ازای هر راس مبلغ 300.000 تومان می شود.
- دارو و درمان
هزینه دارو و درمان شامل هزینه واکسن، دامپزشک و دارو است.
تجربه ای که خود ما داشتیم یک بار مراجعه دامپزشک و دارو مبلغ 8.750.000 تومان هزینه شد.
دارو و درمان تا حد زیادی وابسته به خودمان است و معمولا بیشتر از 6 میلیون تومان در طول دوره نمی شود.
با در نظر گرفتن حد بالا هزینه دارو و درمان برای هر راس 87.500 تومان است.
- تلفات
با فرض 3 درصد تلفات (یعنی 3 تا بره کلا تلف شود) مبلغ 29.700.000 تومان هدر می رود که این هزینه به ازای هر راس برابر است با 297.000 تومان
البته 3 درصد تلفات خیلی بالاست و این عدد را برای تازه کارها در نظر گرفتیم و کسانی که اصولی کار کنند نباید تلفات داشته باشند.
- جایگاه
با فرض اینکه هزینه اجاره جایگاه ماهی ده میلیون تومان باشد در طول دوره 30 میلیون تومان می شود و به ازای هر راس هزینه جایگاه برابر می شود با 300.000 تومان.
- برق گاز بنزین
با در نظر گرفتن یک میلیون تومان در هر ماه برای هزینه برق گاز و بنزین، این هزینه به ازای هر راس مبلغ 30.000 تومان می باشد.
- دلال خرید و فروش
هزینه دلال خرید و فروش در شهرهای مختلف متفاوت است. با در نظر گرفتن کیلویی 3 هزار تومان برای دلالی و در نظر گرفتن وزن خرید بره که 30 کیلو و وزن فروش بره که 60 کیلوگرم است، هزینه دلالی خرید به ازای هر راس 30.000 تومان و هزینه دلالی فروش به ازای هر راس مبلغ 180.000 تومان می باشد.
یعنی هزینه ای که یک دامداری 100 راسی به دلال پرداخت می کند 27 میلیون تومان است !!!
- کرایه
هزینه کرایه با فرض خرید از شهر خودتان به ازای هر راس 20.000 تومان می باشد.
-
هزینه خوراک بره پرواری
قیمت کنسانتره در شهرهای مختلف ممکن است متفاوت باشد. در حال حاضر (تابستان 1403) در بهترین حالت یعنی حالتی که غلات میکرونایز استفاده شود با احتساب کرایه قیمت کنسانتره پرواری کیلویی 15000 تومان است.
با در نظر گرفتن قیمت یونجه کیلویی 14000 تومان، کاه کیلویی 4000 تومان و سیلاژ ذرت کیلویی 4000 تومان هزینه جیره برای ماه های مختلف پرورش به شرح زیر است:
هزینه جیره در ماه اول برای هر روز 23000 تومان
هزینه جیره در ماه دوم برای هر روز 27280 تومان
هزینه جیره در ماه اول برای هر روز 30800 تومان
در نتیجه به صورت میانگین هزینه خوراک در طول دوره کیلویی 27027 تومان
و هزینه خوراک در یک دوره 90 روزه برای هر راس بره برابر است با 2.432.400 تومان
جمع کل هزینه ها به ازای هر راس برابر می شود با 13.636.900 تومان
محاسبه سود پرواربندی بره
نکته ای که در محاسبه سود حتما باید به آن توجه کرد این است که در زمان فروش چون 3 درصد تلفات داشتیم پس باید 97 راس حساب کنیم.
97 راس ضربدر 60 کیلوگرم برابر است با 5.820 کیلوگرم
با در نظر گرفتن قیمت هر راس بره کیلویی 310.000 تومان مبلغ کل فروش برابر است با 1.804.200.000 تومان
این مبلغ را بر 100 راس تقسیم کنیم سود ناخالص به ازای هر راس بدست می آید: 18.042.000 تومان.
در قسمت هزینه ها مبلغ هزینه برای هر راس 13.636.900 تومان به دست آوردیم.
در نتیجه سود خالص به ازای هر راس برابر است با 4.405.100 تومان
نکات محاسبه سود پرواربندی بره:
- اگر کسی شغلش دامداری است دیگر نباید هزینه کارگری حساب کند. البته کسی که شغل و حرفه ی دیگری دارد که درآمد بالایی دارد بهتر است برای دامداری کارگر بگیرد.
- در این محاسبات میانگین افزایش وزن در هر ماه را 10 کیلو در نظر گرفتیم. در 100 راس یکی ممکن است تا میانگین 15 کیلو افزایش وزن هم داشته باشد ولی ما میانگین کل گله بیشتر از 11.5 کیلو افزایش وزن در ماه نداشتیم و به نظر منطقی هم نیست.
- اگر ماهی 1 کیلو کمتر وزن بگیریم یعنی در کل دوره 3 کیلو وزن کمتر و این یعنی تقریبا یک میلیون سود کمتر به ازای هر راس. ( 3 کیلو ضربدر 310.000 تومان)
- با بره بومی نمی شود ماهی 10 کیلو افزایش وزن گرفت ولی نکته اینجاست که بره بومی خوراک کمتری نیز مصرف می کند.
- در نژادهای مختلف چون فقط هزینه خوراک فرق می کند و سایر هزینه ها ثابت است پس بهتر است به سمت نژادهای سنگین تر برویم.
- اگر پرواربند حرفه ای باشیم و تلفات و دارو و درمان نداشه باشیم این هزینه ها به سود ما اضافه می گردد.
محاسبه سود گوساله پرواری
در خصوص پرواربندی گوساله دو تا مسئله خیلی اهمیت دارد. از آنجایی که هزینه های خوراک زیاد است پس مدیریت هزینه های خوراک اولین اولویت می باشد. از آجایی که قیمت خود گوساله خیلی بالاست پس مدیریت بیماری ها و تلفات خیلی مهم است و ما اصلا در پرواربندی گوساله نباید تلفات داشته باشیم یا حداکثر یک درصد تلفات داشته باشیم. و نکته اساسی این است که نباید تلفات داشته باشیم و نهایت این است که گاو مریض است و آن را حذف می کنیم و نه اینکه کلا تلف شود.
نکته دیگر اینکه چون در پرواربندی گوساله خواب سرمایه زیاده باید حواسمون به هزینه ها باشه و ریز هزینه ها دربیاریم و آنرا کاهش بدهیم و مهمتر اینکه در پرواربندی گوساله باید تورم برای قیمت گوساله داشته باشیم وگرنه سود ما خیلی کم می شود. حواستان باشد چون قیمت بره داره بالا میره پس قیمت گوساله هم بالا خواهد رفت. پس این فرصت باقیمانده تا عید یک دوره طلایی داریم که بتوانیم سود زیادی بکنیم.
برای گوساله نیز یک دامداری 100 راسی را در نظر می گیریم.
فیلم محاسبه سود پرواربندی گوساله
در فیلم زیر تمام هزینه های دامداری گوساله پرواری توضیح داده شده و بعد از محاسبه کردن مجموع هزینه ها، با در نظر گرفتن قیمت روز گوساله، سود هر راس گوساله پرواری تعیین شده است:
هزینه های پرواربندی گوساله
هزینه های پرواربندی گوساله از خرید گوساله پای پروار تا هزینه خوراک و دارو و دلالی و … به شرح زیر است:
-
خرید گوساله پای پروار
قیمت هر راس گوساله سمینتال 200 کیلویی پای پروار را 50 میلیون تومان در نظر می گیریم. خرید گوساله با وزن 120 کیلو پیشنهاد نمی شود. 20 کیلو وزن مناسبی است.
پس برای 100 راس می شود 5 میلیارد تومان.
- کارگری
با در نظر گرفتن 10 میلیون تومان هزینه هر کارگر در ماه، هزینه کارگری در یک دوره 9 ماهه 90 میلیون تومان می شود. اینکه برای 100 راس گوساله 2 تا کارگر داشته باشیم منطقی است. با توجه به اینکه هزینه برای دامداری 100 راسی حساب می کنیم، هزینه کارگری به ازای هر راس مبلغ 1.800.000 تومان می شود.
- دارو و درمان
هزینه دارو و درمان را به ازای هر راس 500.000 تومان در نظر می گیریم.
- تلفات
با فرض 2 درصد تلفات مبلغ 100 میلیون تومان هدر می رود که این هزینه به ازای هر راس برابر یک میلیون تومان است.
- جایگاه
با فرض اینکه هزینه اجاره جایگاه ماهی 15 میلیون تومان باشد در طول دوره 135 میلیون تومان می شود و به ازای هر راس هزینه جایگاه برابر می شود با 1.350.000 تومان.
- برق گاز بنزین
با در نظر گرفتن دو میلیون تومان در هر ماه برای هزینه برق گاز و بنزین، این هزینه به ازای هر راس مبلغ 180.000 تومان می باشد.
- دلال خرید و فروش
برای دلالی خرید و فروش به ازای هر راس مبلغ 500.000 تومان برای خرید و 500.000 تومان برای فروش در نظر میگیریم.
- کرایه
هزینه کرایه برای 100 راس 10 میلیون تومان می باشد.
-
هزینه خوراک گوساله پرواری
قیمت کنسانتره را کیلویی15000 تومان، یونجه 15000 و کاه را 4000 تومان در نظر می گیریم.
در جیره پیشنهادی سیلاژ ذرت و تفاله چغندر استفاده نکردیم و فقط کاه و یونجه استفاده کردیم.
به طور میانگین گوساله های سمینتال در هر روز 6 کیلو کنسانتره، 2.5 کیلو یونجه و 700 گرم کاه مصرف میکنند.
البته روش میانگین گرفتن روش درستی نیست زیرا میانگین زمانی درست است که فاصله عددها با هم یکی باشد در غیر این صورت باید میانگین حسابی بدست آوریم.
در پرواربندی گوساله چون برای ماه اول کنسانتره کمتری مصرف می شود و در دو ماه آخر مصرف کنسانتره یکدفعه بالا می رود، با میانگین گرفتن عدد درستی بدست نمی آید.
وقتی میانگین حساب می کنیم هزینه خوراک نزدیک به 35 میلیون تومان می شود ولی وقتی ماهانه حساب می کنیم یعنی به این صورت که ماه اول اینقدر، ماه دوم اینقدر و …در نهایت عددی که بدست می آید حدود 31 میلیون تومان است.
جمع کل هزینه ها به ازای هر راس برابر می شود با 86.930.000 تومان
محاسبه سود گوساله پرواری
با احتساب 2 درصد تلفات 98 تا گوساله داریم.
وزن گوساله ها در ابتدا 200 کیلو بود که بعد از 9 ماه به 650 کیلو می رسند.
98 راس ضربدر 650 کیلو می شود 63.700 کیلو وزن گوشت
با در نظر گرفتن هر کیلو 190.000 تومان مبلغ فروش کل برابر است با 12.103.000.000 تومان
با تقسیم این عدد بر 100 مبلغ سود ناخالص هر راس گوساله بدست می آید 121.030.000 تومان
از قسمت هزینه ها مبلغ هزینه به ازای هر راس 86.930.000 تومان بدست آوردیم.
در نتیجه سود خالص به ازای هر راس برابر است با 34 میلیون تومان
پیش بینی قیمت گوساله پرواری
با بررسی بازار متوجه می شود قیمت ریز و درشت بره خیلی فرقی نمی کند ولی قیمت ریز و درشت گوساله خیلی فرق می کند. وقتی قیمت ریز و درشت یک دامی خیلی با هم فرث می کند اینها بعد از یک مدتی به تعادل می رسند.
زیرا دامداران با مواجه شدن با قیمت بالای گوساله ریز یا کلا دیگر خریدی انجام نمی دهند که این امر کم کم سبب پایین آمدن قیمت گوساله ریز می شود و یا گوساله ریز با قیمت بالا می خرند و چون دوره بحران نیست، گوساله درشت هم با قیمت بالا میفروشند.
در کل وقتی یک گپ بزرگ بین قیمت ریز و درشت گوساله وجود دارد و یک گپ بزرگ بین قیمت بره و گوساله وجود دارد، احتمال گران شدن گوساله زیاد است.
البته این موارد احتمال هستند و همواره ممکن است شرایط پیش بینی نشده نیز رخ دهد.
توصیه نهایی برای پرواربندی
برای اقدام به پرواربندی با این فرض پیش بروید که قیمت تغییری نمیکند.
اگر تصمیم بر پرواربندی گرفتید با تمرکز بر کاهش هزینه های مربوط به خوراک و کاهش تلفات و … سود خود را بیشتر کنید.