در مناطق گرم و خشک ایران، به ویژه استان خوزستان، استرس گرمایی در گاوهای شیری به یکی از چالش‌های اصلی دامداران تبدیل شده است. این پدیده نه تنها بر تولید شیر و گوشت تاثیر منفی می‌گذارد، بلکه سلامت و حتی جان دام‌ها را به خطر می‌اندازد. در این بخش از کهن ترید، به بررسی عواقب استرس گرمایی بر دام‌ها و راهکارهای مقابله با آن خواهیم پرداخت.
عواقب استرس گرمایی در گاوهای شیری
گرمای شدید، یکی از بزرگترین چالش‌های دامداری‌ها به ویژه در فصل تابستان است. کاهش اشتها در دام‌ها به دلیل استرس گرمایی، نه تنها تولید شیر و گوشت را به شدت کاهش می‌دهد، بلکه بر سلامت دام‌ها نیز تأثیر منفی می‌گذارد.
دام‌های آبستن به دلیل کاهش اشتها و استرس گرمایی، دچار مشکلات تغذیه‌ای شده و نوزادانی ضعیف و با وزن کم به دنیا می‌آورند. همچنین، کاهش مقاومت بدن دام در برابر بیماری‌ها و افزایش احتمال ابتلا به بیماری‌هایی مانند پنومونی، از دیگر عواقب استرس گرمایی است. علاوه بر این، تأثیر منفی استرس گرمایی بر سیستم تولید مثلی دام‌ها، باعث کاهش باروری و در نتیجه کاهش تعداد دام‌ها می‌شود.
چرا سیستم‌های مه پاش کافی نیستند؟
در بسیاری از دامداری‌ها، از سیستم‌های مه پاش برای خنک کردن محیط استفاده می‌شود. اما این سیستم‌ها در ساعات گرم روز به جای خنک کردن، رطوبت محیط را افزایش داده و شرایط را برای دام‌ها بدتر می‌کنند.
راهکارهای مقابله با استرس گرمایی
- طراحی مناسب سایبان‌ها: ایجاد سایبان‌های مناسب و با ارتفاع کافی برای جلوگیری از تابش مستقیم نور خورشید.
- استفاده از سیستم‌های تهویه مناسب: نصب فن‌های قوی برای ایجاد جریان هوا و کاهش دمای محیط.
- تامین آب کافی و تمیز: دسترسی مداوم دام‌ها به آب تمیز و خنک برای جلوگیری از کم‌آبی بدن.
- تغذیه مناسب: تنظیم جیره غذایی دام‌ها با توجه به شرایط آب و هوایی و نیازهای بدن آن‌ها.
- استفاده از مواد خنک‌کننده طبیعی: استفاده از مواد طبیعی مانند یخ یا آب برای خنک کردن محیط.
نتیجه‌گیری
استرس گرمایی یک تهدید جدی برای صنعت دامداری است. با اتخاذ راهکارهای مناسب و اصلاح سیستم‌های خنک‌کننده، می‌توان از خسارات ناشی از این پدیده جلوگیری کرده و به افزایش تولید و بهبود سلامت دام‌ها کمک کرد.
