تفاله چغندر قند به عنوان یک خوراک خوش هضم و منبع کلسیم می تواند در تغذیه دام مورد استفاده قرار گرفته و قیمت نهایی جیره را تحت تاثیر قرار دهد.
تفاله چغندر قند چیست؟
هنگامی که قند و دیگر مواد قابل استخراج از چغندر قند به همراه آب از آن گرفته می شود، تفاله چغندر قند حاصل می شود. تفاله چغندر قند پس خشک شدن توسط دستگاه های مخصوص، به شکل های مفتولی، پرک و قالبی در آمده که در تولید آن بعضا از ملاس نیز بهره گرفته می شود.
عوامل ناپذیرفتنى در تفاله چغندر قند
- هر گونه کپک زدگی و قارچ که با چشم معمولی قابل مشاهده باشد
- هر گونه بوی سوختگی
ویژگیهای تفاله چغندر قند
ویژگی های تفاله چغندر قند به طور کلی به دو دسته فیزیکی و شیمیایی تقسیم می شود.
ویژگیهاى فیزیکى تفاله چغندر قند:
رنگ: رنگ تفاله خشک چغندرقند بسته به اینکه در تهیه آن از ملاس استفاده شده باشد یا نه از قهوه ای روشن تا قهوه ای تیره در حال تغییر است.
بو: بوی تفاله خشک چغندر قند یک بوی منحصربه فرد است.
شکل ظاهرى: اندازه تفاله چغندرقند با توجه به روش تولید متفاوت است:
ـ پرک به طول پنج تا ده میلی متر
ـ فشنگى با توجه به شکل صفحه مشبک دستگاه پرس قطری از 11 تا 31 میلی متر دارد.
ـ شکل قالبی که وزن آن دو تا پنج کیلوگرم است.
ویژگیهاى شیمیائى تفاله چغندرقند:
ویژگیهاى شیمیائى تفاله خشک چغندرقند باید مطابق جدول زیر باشد.
جدول ـ ویژگیهاى شیمیائى تفاله خشک چغندرقند
بسته بندى و نشانه گذارى تفاله چغندرقند
تفاله چغندرقند خشک شده به طور معمول به صورت فله بارگیری می شود. در صورت بسته بندی باید از کیسه های تمیز، سالم و با وزن های یکسان استفاده شود. وزن کیسه ها معمولا 50 کیلوگرمی بوده و در هنگام حمل و نقل باید از حضور هر گونه آلودگی حفظ شود.
در صورت نشانه گذاری کیسه ها، نام و نوع کالا، نام و آدرس کارخانه، تاریخ تولید، وزن کیسه و میزان ملاس اضافه شده بر حسب درصد درج می گردد.
مزایای تغذیه ای تفاله چغندرقند:
انرژی حاصل از تخمیر تفاله چغندرقند در شکمبه بالا است. این محصول از لحاظ مقدار انرژی همانند جو بوده ولی از نظر پروتئین در سطح متوسط یا کم می باشد. الیاف قابل هضم تفاله چغندرقند نظیر سلولز از ویژگی های خوب آن برای نشخوار کنندگان است. این الیاف موجب پایداری و ثبات در محیط شکمبه می گردد.
در مواقعی که تفاله خشک چغندرقند برای اسب مورد استفاده قرار می گیرد، بهتر است، خیسانده شود.
اگر چه میزان نشاسته و فسفر این محصول کم است اما میزان قند آن بالا است.
یکی از ویژگی های تفاله خشک چغندرقند جذب خوب مایع است. از آنجا که هنگام تولید سیلو بخشی از مواد مغذی آن به شکل مایع از آن خارج می گردد، با اضافه کردن تفاله چغندر می توان از اتلاف آن جلوگیری نمود.
استفاده از تفاله چغندرقند بعنوان خوراک دام
تفاله چغندرقند به دو صورت خشک و آبدار در خوراک دام مورد استفاده قرار می گیرد.
تفاله خشک چغندر قند
آزمایشات نشان می دهند استفاده از جیره های دانه ای نظیر، سبوس، سویا، ذرت به همراه تفاله چغندر قند، ارزش غذایی بیشتری در قیاس با جیره های دانه ای دارد.
تفاله خشک را هرگز نباید به عنوان یگانه ماده هیدرو کربنه در خوراک دام بکار برد، زیرا در این حالت تفاله نمی تواند خواص خود را نشان دهد.
استفاده از تفاله چغندر به صورت مخلوط با مواد دانه ای ضمن جذب بهتر، از نفخ شکم نیز جلوگیری می نماید. آزمایشات نشان می دهند استفاده به این صورت بر افزایش شیر نیز تاثیر گذار است.
از مهمترین علل با ارزش بودن تفاله چغندر برای دامداری ها می توان به این نکته اشاره کرد که استفاده از تفاله به همراه خوراک های دانه ای موجب مصرف بیشتر غذای دام ها شده و به این ترتیب آنها زودتر وزن می گیرند.
تفاله آبدار چغندر قند
تفاله های آب دار را می توان در گودال های بزرگ با عمق کم ذخیره نمود. این گودال ها باید فرش شده و با دیوارهای محصور باشد. در این گودال ها یک فرمانتاسیون اسیدی بر روی تفاله های آبدار صورت گرفته و سپس در فواصلی مناسب قبل از پوسیدگی تفاله استفاده می شود. خاصیت تفاله های سیلو شده این است که ماندگاری آن نسبت به تفاله های سیلو نشده بیشتر است.
خوش خوراکی تفاله چغندرقند:
استفاده از تفاله چغندرقند در خوراک دامداری ها نشان می دهد که خوش خوراکی این محصول خیلی خوب است.
محدودیت های مصرف و عوامل ضد تغذیه ای تفاله چغندرقند:
تفاله چغندرقند اندکی ملین می باشد. پر حجم بودن این محصول، غلظت پایین مواد و ماهیت الیافی آن باعث می شود، مصرف آن برای تک معده ای ها از جمله طیور نامناسب باشد.
