گلوتن ذرت یکی از منابع مهم پروتئین گیاهی است که به طور گسترده در تغذیه دام، طیور و آبزیان مورد استفاده قرار می‌گیرد. این ماده مغذی، به عنوان یک محصول جانبی در فرآیند تولید نشاسته و سایر فرآورده‌های ذرت به دست می‌آید. گلوتن ذرت با توجه به درصد پروتئین موجود در آن، دسته‌بندی و نام‌گذاری می‌شود که از معروف‌ترین آن‌ها می‌توان به گلوتن ذرت ۶۰ درصد و گلوتن ذرت ۴۰ درصد اشاره کرد.
گلوتن ذرت چیست؟
گلوتن ذرت در واقع بخش پروتئینی دانه ذرت است که پس از جداسازی نشاسته و سایر اجزا، باقی می‌ماند. این ماده به شکل پودری زرد رنگ با دانسیته بالا و قابلیت هضم مناسب تولید می‌شود. وجود اسیدهای آمینه ضروری، به ویژه اسیدهای آمینه گوگرددار، ارزش غذایی این محصول را دوچندان کرده است.
انواع گلوتن ذرت:
همانطور که اشاره شد، گلوتن ذرت بر اساس درصد پروتئین به انواع مختلفی تقسیم می‌شود:
- گلوتن ذرت ۶۰ درصد: این نوع گلوتن از طریق آسیاب مرطوب ذرت به دست می‌آید. فرآیند آسیاب مرطوب، امکان جداسازی مؤثرتر پروتئین از سایر اجزای دانه ذرت را فراهم می‌کند. لازم به ذکر است که درصد دقیق پروتئین در گلوتن ذرت ۶۰ درصد تولید شده در کارخانه‌های مختلف، ممکن است اندکی متفاوت باشد، اما به طور کلی در محدوده ۶۰ درصد قرار دارد. گلوتن ذرت ۶۰ درصد به دلیل پروتئین بالا، به عنوان یک منبع پروتئینی متراکم در جیره غذایی دام و طیور به کار می‌رود.
- گلوتن ذرت ۴۰ درصد: تولید گلوتن ذرت ۴۰ درصد به دو شیوه متفاوت انجام می‌شود:
- روش اول: در برخی از کارخانه‌های فرآوری ذرت، در مرحله آسیاب مرطوب، ممکن است جداسازی کامل پروتئین صورت نگیرد. در این حالت، محصول نهایی که حاوی درصد کمتری پروتئین است، تحت عنوان گلوتن ۴۰ درصد به بازار عرضه می‌شود.
- روش دوم: برخی دیگر از کارخانه‌ها، گلوتن ذرت ۴۰ درصد را از گلوتن مایع تولید می‌کنند. این روش، فرآیند جداگانه‌ای را شامل می‌شود که در نهایت منجر به تولید محصولی با ۴۰ درصد پروتئین می‌گردد.
مزایای استفاده از گلوتن ذرت:
- منبع غنی پروتئین: گلوتن ذرت به عنوان یک منبع متمرکز پروتئین گیاهی، به تامین نیازهای پروتئینی دام و طیور کمک می‌کند.
- قابلیت هضم بالا: پروتئین موجود در گلوتن ذرت به راحتی توسط حیوانات هضم و جذب می‌شود.
- حاوی اسیدهای آمینه ضروری: گلوتن ذرت حاوی اسیدهای آمینه ضروری، از جمله اسیدهای آمینه گوگرددار (مانند متیونین و سیستئین) است که برای رشد و سلامت حیوانات ضروری هستند.
- جایگزین مناسب برای سایر منابع پروتئینی: گلوتن ذرت می‌تواند به عنوان جایگزینی برای سایر منابع پروتئینی مانند کنجاله سویا در جیره غذایی دام و طیور مورد استفاده قرار گیرد.
- بهبود کیفیت خوراک: استفاده از گلوتن ذرت در خوراک دام و طیور می‌تواند به بهبود کیفیت و ارزش غذایی خوراک کمک کند.
کاربرد های گلوتن ذرت:
- خوراک دام: گلوتن ذرت به طور گسترده در تغذیه گاو شیری، گاو گوشتی، گوسفند و سایر دام‌ها استفاده می‌شود.
- خوراک طیور: این ماده مغذی در جیره غذایی مرغ، بوقلمون و سایر طیور نیز کاربرد دارد.
- خوراک آبزیان: گلوتن ذرت می‌تواند به عنوان بخشی از جیره غذایی ماهی و سایر آبزیان مورد استفاده قرار گیرد.
نتیجه گیری
گلوتن ذرت به عنوان یک منبع غنی پروتئین با قابلیت هضم بالا و قیمت مناسب، نقش مهمی در تغذیه دام، طیور و آبزیان ایفا می‌کند. شناخت انواع مختلف گلوتن ذرت و نحوه تولید آن‌ها، به انتخاب مناسب‌ترین نوع این محصول برای مصارف مختلف کمک می‌کند.