مهمترین دغدغه ی دامدار این هست که چکار کنیم تا افزایش وزن دام بیشتری داشته باشیم ولی مهمتر این است که این افزایش وزن با چه هزینه ای اتفاق می افتد، یک وقت هایی افزایش وزن را داریم ولی آنقدری هزینه هامون بالاست که سود کمتری داریم.

ما هر کاری که انجام میدهیم برای سود است، برای پول است. پس اگر ما کارمان را درست انجام ندهیم و سودمان کم بشود ارزشی ندارد که ما بیشترین وزن را هم گرفته باشیم.

در اینجا طی پنج مرحله یاد میگیریم که چطور افزایش وزن را داشته باشیم و هم بیشترین سود را تجربه کنید. این مطالب بسیار مهم هستن و در هیچ جای دیگر کسی به شما نخواهد گفت.

مراحل افزایش وزن دام

مرحله اول: انتخاب نژاد مناسب

با توجه به منطقه جغرافیایی، ضریب تبدیل، افزایش وزن روزانه، کیفیت و بازده لاشه

اگه بره میخواید بخرید یا اگه گوساله میخواید بخرید باید به چند نکته توجه کرد. منطقه جغرافیایی که در آن هستیم، دام باید با آن سازگار باشد. هیچ موقع نمی شود دامی که مخصوص مناطق گرمسیر هست را ببریم در مناطق سردسیر و انتظار داشته باشیم که افزایش وزن خوبی از آن بگیریم.

ضریب تبدیل خیلی مهم ست. اینکه هر کیلو افزایش وزنی که داره بر اساس خوردن چه مقدار خوراک اتفاق می افتد. یعنی چه مقدار خوراک دام خورده که صد گرم یا یک کیلو افزایش وزن داشته است. معمولا نژاد های سنگین وزن، خوراک های بیشتری هم مصرف می کنند.

از طرفی دیگر بازدهی لاشه بسیار مهم است. بعضی از نژاد ها بازدهی لاشه بالای 50 درصد دارند و یک سری ها هم حدود 40 الی 43 درصد که این عدد خیلی پایینی هست.

کیفیت لاشه خیلی مهم است. به خاطر بازار پسندی بیشتری که ممکن است داشته باشند. یک سری دام را در برخی مناطق اصلا خرید نمی کنند یا اگر بخرند با قیمت پایین می خرند. این قضیه باعث می شود که سود ما کم شود. پس اگر میخواهیم سود ما بیشتر شود باید اولا بتوانیم بیشترین افزایش وزن را داشته باشیم و دوما این افزایش وزن برای ما سودآور باشد.

مرحله دوم: انتخاب دام سالم

چطوری دام خوبی انتخاب کنیم تا بهترین افزایش وزن را داشته باشیم؟

بعد از اینکه فهمیدیم چه نژادی را انتخاب کنیم حال باید بتوانیم دام سالم را تهیه کنیم. هیچ وقت دنبال بره های شیر سوخت نباشید، دنبال گوساله هایی نباشید که به تازگی از شیر گرفته شدن. اینها خودشون دچار تنش هستن، جابجایی هم که اتفاق می افتد دوباره یک تنش دیگر به آنها اضافه می شود و همان ابتدا ممکن است با یک کاهش وزنی برای آنها مواجه شوند.

به چشم های دام نگاه کنید؛ دام های سالم چشم های براق تری دارند. دست و پا های استوار تری دارند؛ موهای آنها موهای مرتبی است، گوش های آنها گوش های تیزی است؛ و از همه مهمتر بدن آنها دهیدراته نیست یعنی بدن آنها خشک نیست. نکته مهم دیگر هرچه فاصله بین دو تا دست (سینه) عریض تر باشد، بواسطه ی اینکه گردش و تبادل اکسیژن بهتر اتفاق می افتد، افزایش وزن هم بعدا بیشتر خواهد بود.

حال که بره یا گوساله سالم را خریدیم باید دقت کنیم که تراکم در ماشین زیاد نباشد، دسترسی به آب داشته باشند، مسافت خیلی زیاد نباشد، اگر تابستان ها هوا گرم است هنگام شب دام ها را جابجا کنیم و نه در هوای گرم. اگر قرار است چادر کشیده شود باید ورود و خروج هوا به درستی صورت گیرد.

اگر دام را از دامداری خرید میکنید قبلش از دامدار خواهش کنید به آنها جو زیادی ندهد و در عوض بگویید یک مقدار گران تر از شما خرید میکنم. چون جو زیادی و یا نمکی که میدهند تا این دام ها بیشتر آب بخورد تا وزن بیشتری داشته باشد، بعدا می تواند برای دام مشکل ساز باشد.

مورد مهم دیگر قبل از ورود دام به دامداری باید سم پاشی اتفاق افتاده باشد، قرنطینه داشته باشید، اگر دامی مشکل دارد آنرا جدا کنید. تا دو ساعت فقط به آنها آب و مولتی ویتامین بدهید و بعد فقط یونجه را شروع کنید و بعد یکی دو روز بیاید خوراک جامد و کنسانتره را کم کم همراه یونجه و علوفه اضافه نمایید. یعنی اینطور نباشد که بلافاصله بعد از ورود دام، بخواهید کلی کنسانتره به دام بدهید.

مرحله سوم: جایگاه مناسب

اگر بهترین خوراک را بدهیم و بهترین دام را هم داشته باشیم اما جایگاه مناسب نباشد، باختیم.

در جایگاه های دام باید به چهار مسئله توجه داشت: رطوبت، دما، تهویه و نور

یک وقت هایی که وارد دامداری می شویم اینقدر هوا بد هست که خود آدم نمی تواند نفس بکشد. شرایط جایگاه دام باید به گونه ای باشد که اگر قرار بود خود شما یک ساعت آنجا باشید، بتوانید درست نفس بکشید بدون اینکه دچار مشکل شوید.

عموما وقتی وارد دامداری می شویم به این شکل است که امکان نفس کشیدن نیست، آب ریزش از بینی و آب ریزش از چشم اتفاق می افتد و به این شکل است که کلی گاز آمونیاک جمع شده چون کود برداری به درستی انجام نشده و مهتر از آن اینکه تهویه مناسبی ندارند. به تهویه توجه بسیاری داشته باشید. هر چه تهویه محیط بهتر باشد افزایش وزن بهتر اتفاق می افتد.

یکسری از جایگاه ها هستند اینقدری تاریک است و نور نمی خورد که مشخص نیست دام ویتامین D مورد نیازش را باید از کجا تامین کند. وقتی ویتامین D  به اندازه کافی تامین نشود رشد و افزایش وزنی اتفاق نمی افتد.

یا گاهی اوقات وقتی وارد سالن می شویم اینقدری هوا گرم است که نمی شود یک دقیقه تحمل کرد. اگر هوا گرم است لطفا شرایط مقابله با تنش گرمایی را فراهم کنید و مهتر اینکه اجازه ندهید رطوبت محیط بالا برود. رطوبت بالا همراه با دمای بالا بدترین سم برای افزایش وزن است. اگر همچین وضعیتی داشتید اصلا دنبال افزایش وزن بهینه نباشید.

جایگاه خیلی مهم است. دسترسی به آب شرب خیلی مهم است. آبخوری ها حتما باید تمیز باشند. آخور باید به اندازه کافی داشته باشیم. تراکم سر آخور نباید زیاد باشد، هر چه تراکم سر آخور زیاد باشد ما دام های غیر یک دست بیشتری خواهیم داشت چون آنهایی که غالب تر هستن، قلدرتر هستن کوچیک تر ها را اجازه خوردن خوراک نمی دهند و در نتیجه می بینیم که دام های ما یکدست نیست و مصرف خوراک آنها کاهش یافته است.

پس اگر به دنبال افزایش وزن هستید حتما باید به جایگاه توجه کنید، ابعاد استاندارد آخور را داشته باشید، ابعاد استاندارد آبخوری را داشته باشید، تراکم زیاد نباشد، ابعاد استاندارد سقف را رعایت کرده باشیم برای اینکه جریان هوا اتفاق بیوفتد، نور باید به اندازه کافی باشد، رطوبت محیط زیاد نباشد و حتما تهویه داشته باشیم. اگه لازم است حتما فن بگذارید تا جریان هوا اتفاق بیوفتد. خیلی محیط را بسته نکنید و پنجره بگذارید.

مرحله چهارم: انگل تراپی و واکسن

مرحله چهارم این است که حتما باید انگل تراپی را انجام دهید، حتما در دامداری ها حمام ضد کنه داشته باشیم، واکسن ها را حتما به موقع انجام دهیم. به این خاطر که اگر شما بهترین خوراک را هم به دام بدهید ولی اگر انگل تراپی انجام نشده باشد یا واکسن های مناسب را دام دریافت نکرده باشد، نتیجه ی لازم را نمی گیریم.

یکی از واکسن هایی که کمتر به آن توجه می شود واکسن آنتروتوکسمی است. توصیه میکنم حتما در ابتدای دوره انجام دهید. این واکسن باعث می شود از پرخوری جلوگیری شود و دام دچار مشکلات کمتری شود. این برنامه ها حتما باید اجرا شود در غیر این صورت نتیجه ی لازم را نمی گیرید.

در طول دوره باید حتما نسبت های علوفه به کنسانتره را درست رعایت کنید، اصلا حجم زیادی کنسانتره به دام ندهید که دام دچار مشکل شود. از طرف دیگر علوفه ای که استفاده می کنید حتما باید علوفه باکیفیت باشد. خوراک را حتما باید به شکل TMR استفاده کنید. خوراک به شکلی نباشد که به صورت جدا تغذیه شود.

برخی دامداری ها در وعده ی ظهر هم به دام علوفه می دهند. اگر این کار را میکنید لطفا از همین فردا این کار را نکنید چون بدترین روش خوراک دهی است. شما باید صبح خوراک را آماده کنید و در سه وعده به دام بدهید.

بهترین تعداد وعده ی خوراک دهی سه وعده است چون اگر کمتر از سه وعده باشد اشتهای دام کم می شود و اگر بیشتر از 4 وعده باشد نشخوار کم می شود و باز می تواند منجر به مشکلاتی شود.

اگر 4 مرحله فوق را به درستی انجام دهید می توان انتظار افزایش وزن دام را داشت ولی اینها هم به تنهایی کافی نیست و حتما باید جیره نویسی اصولی را بلد باشید.

مرحله پنجم: جیره نویسی اصولی

در مطلب بعدی جیره نویسی را به طور کامل توضیح خواهیم داد.

منتظر مطلب بعدی ما باشید …